خودکشی و بیماری های روانی

خودکشی و بیماری های روانی

·        خودکشی  دارای یک پیوستار(طیف) است.

·        این پیوستار از افکار خودکشی به طور گذرا شروع و با خودکشی به پایان می رسد.

·        میزان افکار خودکشی بسیار بیشتر از اقدام به خودکشی و خودکشی است.

به یاد داشته باشیم

    بسیاری از کسانی که خودکشی می کنند،قبل از مرگ درباره ی این مسئله با پزشک یا مراقب خود صحبت کرده اند.

عوامل خطر

·        بیشتر کسانی که اقدام به خودکشی می کنند(غیرکشنده) زنان هستند

·        اما مردان بیش از زنان خودکشی انجام می دهند.

·        مهم ترین پیش بینی کننده ی خودکشی،سابقه ی اقدام قبلی است.

عوامل خطر روان پزشکی

•        اختلالات روانی به ویژه اختلالات خلقی(افسردگی ها و اختلالات دوقطبی)

•        سوء مصرف مواد

•         اختلالات اضطرابی

•         اسکیزو فرنیا

•         برخی اختلالات شخصیت

عوامل خطر روانی

•        ناتوانی در حل مسایل بین فردی

•        ضعف در مهارت های سازگاری

•        رفتارهای انفجاری

•        سابقه سوء رفتار روانی،جسمی یا جنسی

•        سابقه خانوادگی خودکشی

عوامل محیطی – اجتماعی

•        ازدست دادن شخص یا رابطه ی عاطفی

•        بیکاری،مشکلات اقتصادی،فقر

•        مشکلات در محل کار یا تحصیل

•        خودکشی در اطرافیان یا دوستان

•        نبود حمایت های اجتماعی

•        تنهایی ،انزوا

•        نبود دسترسی به مشاوره و درمان

•        تاثیر رسانه ها(سرایت خودکشی)

اختلالات روان پزشکی

•        بیش از 90 در صد موارد خودکشی همراه با اختلالات روان پزشکی است.

•         شایع ترین اختلالات روان پزشکی مربوط به افسردگی ها و سوء مصرف مواد می باشد.

علایم و نشانه های افسردگی :

•        خلق افسرده

•        لذت نبردن از زندگی یا فعالیت های لذت بخش

•        عدم تمرکز و حواس پرتی

•        ناتوانی در تفکر و تصمیم گیری

•        بی انگیزه بودن

•        اختلالات خواب و اشتها

•        احساس گناه و ناتوانی

•        خستگی و ضعف شدید

•        دردهای پراکنده و بدون علت جسمی

•        ناامیدی و بدبینی نسبت به آینده

•        افکار بی ارزشی زندگی و مرگ اندیشی

•        خودکشی

معیارهای تشخیصی افسردگی:

در افسردگی ،معمولا خلق افسرده یا عدم لذت بردن از زندگی به همراه تعدادی از علایم دیگر و به مدت چندین روز و هفته وجود داشته ، تاثیر بدی بر کارکرد شغلی و تحصیلی شخص دارد.

افسردگی:

•        در زنان شایع تر است.(دو برابر مردان)

•        از شایع ترین اختلالات روان پزشکی=سرماخوردگی روانی

•        شایع ترین اختلال روانی در موارد خودکشی

•        پاسخ بسیار خوب به درمان (دارویی،غیردارویی)

•        دوره درمان به دفعات تکرار بیماری بستگی دارد.

اختلالات وابسته به مواد:

•        در مردان شایع تر است.

•        معضل اساسی جامعه ی ما

•        تعریف اعتیاد= بیماری مزمن شدیدا عود کننده

•        ابتلا به اعتیاد عامل خطر برای خودکشی

•        آیا اعتیاد قابل درمان است؟

اختلالات اضطرابی:

•        اختلال هراس (پانیک) جزو عوامل خطر برای خودکشی

•        بسیاری از مبتلایان به اختلال پانیک به متخصصان قلب مراجعه می کنند

•         حمله ی پانیک= حملات ناگهانی ترس،اضطراب،تپش قلب،تنگی نفس،احساس خفگی و مردن

•        اختلال افسردگی و اعتیاد در این بیماران شایع است

•        پاسخ خوب به درمان

اختلال اسکیزوفرنیا:

•        ناتوانی در تشخیص خیال از واقعیت

•        توهم ها و هذیان ها ،ازعلایم شایع آن است.

•         علایم دیگر:کناره گیری،عدم توجه به بهداشت شخصی،افت شدید کارکرد تحصیلی و شغلی

•        15 درصد این بیماران در اثر خودکشی جان شان را ازدست می دهند.

•        بیشتر موارد خودکشی در اسکیزوفرنیا،در زمان بهبودی بیماری اصلی و ناشی از افسردگی همراه است.

•        شناخت و درمان افسردگی در اسکیزوفرنیا ضروری است.

اختلالات شخصیت:

•        یعنی اختلال پایدار در اندیشه،احساس و رفتار که باعث آزار خود شخص یا دیگران می شود.

•        اختلال شخصیت مرزی و ضد اجتماعی در خودکشی شایع است.

•        مراجعین دشوار

•        درمان؟

علایم هشداردهنده ی خودکشی:

•        ناامیدی شدید

•        صحبت مداوم درباره مرگ و نیستی

•        افت شدید کارکرد شغلی و تحصیلی

•        تغییرات در خواب و اشتها

•        انزوا و کناره گیری از دوستان و فعالیت های اجتماعی

•        بی انگیزه بودن و بی تفاوتی

•        عبارت های هشدار دهنده(به زودی از شر من راحت می شوید- کار من تمام است...)

•        شادمانی و سرخوشی ناگهانی در یک فرد شدیدا افسرده(تصمیم خطرناک)

•        ادای قرض ها و بذل و بخشش ناگهانی اموال

باورهای نادرست درباره ی خودکشی

·        آدم ها ناگهان و بی مقدمه اقدام به خودکشی می کنند.

·        هرکس که از خودکشی حرف  می زند،خودش را نمی کشد.

·        گاهی یک شکست یا اتفاق کوچک باعث خودکشی است.

·        به کسانی که می خواهند خودکشی کنند،نمی توان کمک کرد.

·        خودکشی در برخی خانواده های خاص رخ می دهد و خطری برای دیگر خانواده ها نیست.

·        از افراد افسرده و ناامید نباید درباره خودکشی پرسید،چون باعث تشویق آنها به این کار می شود.

·        اگر کسی از یک اقدام به خوکشی نجات یافت،دیگر خطری او را تهدید نمی کند.

·        افراد برای جلب توجه و بازی دادن دیگران اقدام به خودکشی می کنند.

عوامل محافظتی از خودکشی:

•        دسترسی به درمان و مراقبت های روانی

•        ارتباط های خوب و حمایت های اجتماعی

•        ارتباط های خانوادگی قوی

•        مهارت های سازگاری و حل مسئله ی قوی 

با تشکر فراوان از دکتر حمید یوسفی

موسسه ی تحقیقات و بهبود زندگی زنان